DEĞERLENDİRMESİ IŞIĞINDA TÜRKİYE.
07 Haziran 2015 Genel Seçim Samsun sonuçları incelendiğinde görülecek en önemli şey, AKP’nin Samsun’da aldığı oy ortalaması, Türkiye ortalamasından yüksek oluşudur.
Evet, AKP tüm Türkiye’de olduğu gibi Samsun’da da oy kaybetmiştir ama sonuç olarak tüm partilerin toplamından da çok oy almıştır. Bu tabloya bakarak hiç kimse Samsun’da oyumu artırdım diye kendisine paye çıkartamaz.
Aşağıda ki Türkiye ve Samsun sonuçları karşılaştırıldığında, Samsun’da AKP’nin oyu % 11, MHP’ nin oyu % 1 oranında Türkiye ortalamasının üzerine çıkarken, CHP’ nin oyu % 2 oranında Türkiye ortalamasının altında kalmıştır.
Bir diğer çarpıcı sonuçta, sınırlı sayıda Kürt kökenli vatandaş olmasına rağmen, HDP’ nin Samsun’da % 1.18 oranında oy almış olmasıdır.
Partilerin 2015 Genel Seçiminde Samsun’da aldıkları oylar, 2011 Genel Seçim sonuçları karşılaştırıldığında ise, AKP’nin oylarının % 9 oranında düşürdüğü, CHP’nin % 2,5, MHP’nin ise, % 6,5 oranında artırdığı görülecektir.
Samsun’da bu oran da bir Kürt vatandaşımız olmadığı bilindiğine göre, HDP’ nin 2015 seçiminde Samsun da aldığı oyun % 1 i CHP’den HDP’ e giden ödünç oylardır. Bunu da katarsak CHP’ nin artış oranı % 3,5 a çıkar ki, bu oranlar ne CHP’ nin, ne de MHP’nin Samsun siyasetinde söz sahibi olamayacağının göstergesidir.
İlçeler bazında 2011 ile 2015 seçim sonuçları karşılaştırıldığında, AKP’ nin 17 ilçenin tamamında oyunu düşürdüğü, buna karşılık MHP’ nin de 17 ilçenin tamamında oyunu artırdığı, CHP’ nin ise, 10 ilçede artırırken, 5 ilçede düşürdüğü, 2 ilçede ise aynı oranda oy aldığı görülmektedir.
Seçim bölgem olan İlkadım’da izlediğim gerçek, 2015 Genel Seçimlerinde 2011 seçimlerinden farklı olarak CHP’nin sandıklara sahip çıkmasıydı. Ayrıca “Oy Ötesi” gibi gönüllüler gurubundan çok sayıda gönüllü gözlemcinin de sandıklara ve oylara sahip çıkışıydı.
Bu sonuçlara bakıldığında, MHP en azından bir olan milletvekili sayısını ikiye çıkaracak oranda başarılı olduğu söylenebilir.
Oysa CHP açısından bunu da söylemek mümkün değildir. Atakum ve İlkadım İlçeleri hariç, başta İl Başkanlığı olmak üzere teşkilatların tümü yetersiz kalmıştır.
Yakından izlediğim kadarı ile İlkadım İlçe Başkanlığı biraz geç başlasa da, geniş bir kadroyla sahaya inmiş ve köyler ile pazar yerlerinde halkla birebir görüşmeler gerçekleştirmiştir. Bunun sonucu olarak İlkadım’ın bazı bölümleri de CHP’ nin oyları AKP’ i ikiye katlamıştır. Ancak varoşlardan AKP adına gelen oylar, ortalamayı düşürmüştür.
Samsun ve Türkiye açısından söylenebilecek bir başka önemli tespit ise, eğitim ve kültür seviyesinin yükseldiği yerlerde, CHP oylarının daha yüksek çıktığıdır.
*********************************
Takip eden okuyucularımın hatırlayacakları gibi geçen hafta ki yazımda sıcağı sıcağına ilk seçim sonuçlarını Türkiye açısından irdelemiştim.
Şimdi Samsun incelemesine bir nokta koyarak, bir haftalık gelişmeler doğrultusun da geçen hafta ki yazıma bazı eklemeler yapmak istiyorum.
Türkiye’de her şey gibi siyaset de bir garip yürüyor. Bazı partiler, sanki ülkeyi yönetmek üzere halktan oy istediklerini unutmuşa benziyorlar.
Nitekim MHP Genel Başkanı’nın daha seçim akşamı hiçbir görüşme yapmadan, halkın oy vererek TBMM’ e gönderdiği HDP ve AKP ile koalisyon yapmayacağını ilan ederek partisini bir uzlaşma kültürü olan siyasetin dışına itmiş olması, akıl alacak iş değildir.
Hâlbuki daha ilk günden kapıları kapayacağına, yapılacak görüşmelere katılarak şartlarını ortaya koyması siyaseten daha doğru olurdu diye düşünüyorum.
Üzülerek söylemek gerekirse, AKP İktidarının dayatmacı tavırlarından bunalan seçmen kitlesi AKP’ e verdiği oyları geri çekmiş ve CHP, MHP ve HDP’ e, “Uzlaşın ve öncelikle AKP İktidarı dönemine ait yolsuzluk ve rüşvet olaylarını sorgulayarak ülkeyi huzura kavuşturun” Demiştir.
Bu mesajı almayan ve sırf tek başına bir AKP iktidarına son vermek üzere son derece bilinçli bir şekilde HDP’ i TBMM taşıyan seçmenin kararına saygısızlık edecek partiler bilmelidir ki, ilk seçimde bunun bedelini çok ağır bir şekilde ödeyeceklerdir.
Seçimden sonra geçen bir haftanın bence en önemli olayı, Sayın Cumhurbaşkanı’nın CHP eski Genel Başkanı’nı görüşmek üzere davet etmesi ve Sayın Baykal’ın da önünü arkasını düşünmeden bu daveti kabul etmesiydi.
12 Yıl önce Genel Başkanı olduğu CHP’ nin desteği ile yapılan bir Anayasa değişikliği sonucu, Sayın Tayyip Erdoğan Milletvekili seçilerek hükümetin başına geçmişti.
Aynı Deniz Baykal’ın, 10 Mayıs 2010 da internete yansıyan ilişki kaseti gündeme bomba gibi düşmüştü. Özel yaşama bir saldırı olarak kabul edilen bu skandal sonrası Sayın Erdoğan kürsülerde, “ Ne özeli? Genel, genel” Sözleri ile Sayın Baykal’ı aşağılayarak bu skandalı siyasi ranta çevirmiş ve bu, Deniz Baykal’ı CHP Genel başkanlığından istifa etmek zorunda bırakmıştı.
O Deniz Baykal, tüm bunlara rağmen bir kez daha Sayın Erdoğan’a can simidi olmuştur. Sayın Erdoğan seçim yenilgisi sonrası suskunluğa girmiş ve hergün çıktığı medya da dahi görünmez olmuştu. Baykal görüşmesi sonrası, yeniden gündeme çıkarak kürsülere dönme şansını yaratmıştır.
Hangi gerekçe ile olursa olsun, istediği kadar Sayın Kılıçtaroğlu’na bilgi verdiğini söylerse söylesin, Sayın Baykal’ın bu davranışı siyasi etikle bağdaşmamaktadır.
Bu konuda çok daha fazla şey söylemek istemiyorum ama Sayın Cumhurbaşkanı’nın hükümetin kurulması ile ilgili görüşeceği muhatapları, siyasi partilerin Genel Başkanları olmalıydı.
Bu görüşme, Baykal’ı CHP içerisinde daha da tartışmalı hale getirecektir.
Şimdi sizleri 07 Haziran Seçiminin Samsun’da ki oy oranları ile başbaşa bırakıyorum.
Umuyorum bu koalisyon hükümetini kurma işlemi çok savsaklanmaz ve sonucu muhalefet partileri için felaket olacak bir erken seçime gidilmez.
Umutları güçlendirecek bir hafta dileğiyle.. 14. 06. 2015
Ecz. SADİ SUBAŞI
07 Haziran 2015 Genel Seçim Türkiye Sonuçları:
AKP % 40.8 CHP %25 MHP % 16.33 HDP % 13.16
07 Haziran 2015 GENEL SEÇİMLERİ SAMSUN
DEĞERLENDİRMESİ
2011 Genel Seçim Sonuçları 2015 Genel Seçim Sonuçları
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
AKP % 61.8 AKP % 52.93
CHP % 21.7 CHP % 23.13
MHP % 11.2 MHP % 17.86
HDP % 1.18
İLÇELERDE OY DAĞILIMI
Alaçam
AKP % 54 AKP % 44.33
CHP % 27,1 CHP % 30.67
MHP % 12,1 MHP % 18.97
Asarcık
AKP % 79,4 AKP % 68.73
CHP % 9.04 CHP % 7.65
MHP % 9.15 MHP % 18.34
Ayvacık
AKP % 80,2 AKP % 75.86
CHP % 8.48 CHP % 7.09
MHP % 8.47 MHP % 12.80
Bafra
AKP % 58 AKP % 50.87
CHP % 17.14 CHP % 20.15
MHP % 19.5 MHP % 23.60
Çarşamba
AKP % 66.5 AKP % 61.66
CHP % 18.14 CHP % 16.64
MHP % 8.49 MHP % 15.37
Havza
AKP % 62.5 AKP % 52.69
CHP % 23.8 CHP % 21.86
MHP % 9.05 MHP % 19.88
Kavak
AKP % 69 AKP % 53.56
CHP % 14.5 CHP % 16.61
MHP % 11.2 MHP % 23.35
Ladik
AKP % 66 AKP % 54.07
CHP % 18.6 CHP % 20.91
MHP % 13.2 MHP % 18.94
19 Mayıs
AKP % 73.3 AKP % 66.37
CHP % 13.7 CHP % 14.68
MHP % 8.05 MHP % 13.57
Salıpazarı
AKP % 74.3 AKP % 65.87
CHP % 16.9 CHP % 13.72
MHP % 5.3 MHP % 15.11
Tekkeköy
AKP % 61 AKP % 52.32
CHP % 26.5 CHP % 32.39
MHP % 7.91 MHP % 10.20
Terme
AKP % 70 AKP % 61.88
CHP % 16.05 CHP % 15.77
MHP % 7.93 MHP % 15.23
Vezirköprü
AKP % 72.5 AKP % 63.93
CHP % 11.1 CHP % 11.75
MHP % 9.23 MHP % 18.04
Yakakent
AKP % 53.4 AKP % 47.84
CHP % 25.3 CHP % 26.94
MHP % 15.8 MHP % 16.45
İlkadım
AKP % 55.3 AKP % 46.28
CHP % 28.2 CHP % 29.52
MHP % 11.3 MHP % 17.84
Atakum
AKP % 50.0 AKP % 39.47
CHP % 32.4 CHP % 33.99
MHP % 13.4 MHP % 20.02
Canik
AKP % 70.9 AKP % 61.65
CHP % 16.2 CHP % 17.95
MHP % 8.33 MHP % 14.93